Są dwa główne powody, żeby tak nie było.
Po pierwsze: koszyk konsumpcji bardzo zalezy od wieku (np. rodziny z małymi dziećmi vs emeryci), miejsca zamieszkania (np. duże miasta vs tereny wiejskie), i poziomu dochodu (osoby o wyższych i niższych dochodach).
Po drugie: w przypadku osób, które nie mają wielkich luzów w comiesięcznym domowym budżecie wzrosty cen niektórych produktów lub usług, stawiają rodziny pod ścianą jeśli chodzi o zakupy innych. Ich reakcja na zmianę tzw. cen względnych jest silniejsza niż osób, które nie konsumują dużo tych niektórych produktów oraz osób, które mają luzy w budżecie.
Jeśli inflacja rzeczywiście w różny sposób na różne „typy” rodzin, to wzrost inflacji może być dla jednych bardziej dotkliwy niż dla innych.
Xavier Jaravel przymierzył się do tego tematu dla #USA.
💥 Inflacja dla osób o niższych dochodach rośnie szybciej niz dla osób o wyższych dochodach.
Efekt? Skorygowane o tę miarę nierówności pogłębiają się szybciej, niż nam się wcześniej wydawało. Czy to duże różnice? W ciągu 20 lat (2002-2023) ta skumulowana różnica to ok. 15 punktów procentowych (dla osób majętnych indeks łączny zmian cen wyniósł 70% a dla osób ubogich wyniósł 85%). Realnie, możliwości nabywcze osób majętnych rosły szybciej niż osób o niższych dochodach.
Inflacja dla osób ubogich (tj. poniżej granicy ubóstwa) rosła na tyle szybciej, że po korekcie, dziś w USA jest więcej osób poniżej tej granicy o ok. 2.3 mln (na tle ok 40 mln osób).
💥 Inflacja dla osób w wieku emerytalnym rośnie szybciej niż osób w wieku produkcyjnym.
Efekt? Jeśli system emerytalny ma zapewnić ten sam standard życia w czasie, to dziura w nim zionie bardziej, niż się wydawało, a faktyczna moc nabywcza dzisiejszych emerytur jest mniejsza. Różnica to ok. 10 punktów procentowych.
Różnic wg miejsca zamieszkania lub rasy Javarel w danych nie zidentyfikował.
Główną przyczyną jest rola wydatków w koszyku konsumpcji na paliwa, samochody, czynsze i papierosy. Pozostałe dobra mają znacznie mniejszy wpływ.
Jaravel opracował wskaźniki inflacji dla rozmaitych grup spolecznych. Udostępnia je na stronie https://www.xavierjaravel.com/papers (pozycja #22) oraz aktualizuje regularnie.
To wyniki dla #USA czyli kraju o raczej niskiej inflacji (a w analizowanym okresie także wieloletniej deflacji).
#blackout #NieOPolsce #ciekawe #badania